ایمپلنت دندان
هر یک از ما ممکن است در اثر افزایش سن، پوسیدگی و آسیب شدید به دندان یا بیماری لثه، یک یا چند عدد از دندان‌های دائمی خود را از دست بدهیم. در این شرایط، معمولا دندانپزشک توصیه می‌کند که از پروتز یا ایمپلنت دندان استفاده شود.
برخلاف پروتز دندان که طول عمر کمی دارد و در زمان غذا خوردن و صحبت کردن مدام جابه‌جا می‌شود. ایمپلنت دندان بیش از 10 سال ماندگاری دارد و به کمک جراحی‌های جزئی در استخوان فک قرار می‌گیرد. در واقع ساختاری مشابه دندان طبیعی دارد و به‌همین‌دلیل محبوبیت زیادی پیدا کرده است. با این وجود، نمی‌توان عوارض ایمپلنت دندان را نادیده گرفت. در ادامه به جزئیات بیشتری از این مسئله اشاره خواهیم کرد.
آمادگی‌های لازم برای انجام ایمپلنت دندان
ساختار ایمپلنت دندان دارای سه جز فیکسچر، اِباتمِنت و روکش مصنوعی است. فیکسچر یک قطعه فلزی و پیچ‌مانند است که نقش ریشه دندان مصنوعی را دارد. اباتمنت نقش تکیه‌گاه را دارد و روی فیکسچر متصل می‌شود تا بتوان روکش مصنوعی را نصب کرد.
مراحل انجام ایمپلنت دندان کمی پیچیده هستند و برای نصب فیکسچر و اِباتمِنت لازم است جراحی انجام شود. به‌همین‌دلیل، دندانپزشک قبل از هرگونه اقدامی شروع به معاینه دقیق دهان و دندان و عکسبرداری از دندان‌ها و استخوان فک می‌کند.
مطمئنا اگر درگیر بیماری‌های فعال دهان، دندان و لثه باشید و استخوان فک شما وضعیت مناسبی نداشته باشد. احتمال بروز عوارض ایمپلنت دندان و حتی شکست آن وجود دارد. امروزه ضخامت و استحکام پایین یا شکل نامناست استخوان فک را می‌توان با پیوند استخوان برطرف کرد.
همچنین دندانپزشک سوالاتی در مورد عادات، سبک زندگی، داروهای مصرفی و بیماری‌ها می‌پرسد. در شرایط زیر ممکن است کاندید مناسبی برای جراحی ایمپلنت نباشید:
- مصرف مداوم الکل و سیگار
- ابتلا به سرطان دهان یا استخوان فک
- ابتلا به ناهنجاری مفصل گیجگاهی فکی
- مصرف مداوم داروهای کورتیکواستروئید و ضدانعقاد
- ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری قلبی عروقی، دیابت، فشار خون بالا، مشکلات انعقاد خون و پوکی استخوان
مراحل ایمپلنت دندان
در ابتدا دندانپزشک به کمک بی‌حسی موضعی، دندان آسیب‌دیده را خارج می کند. لازم است چند روز استراحت کنید تا التهاب بافت لثه بهبود پیدا کند. بهتر است در این مدت از سیگار کشیدن و تف کردن بیش‌ازحد پرهیز کنید. پس از بهبودی، اگر نیاز به پیوند استخوان باشد حتما انجام می‌شود. 3 تا 6 ماه باید زمان داد تا پیوند برقرار شود.
معمولا قبل از جراحی ایمپلنت، دندانپزشک برای پیش‌بینی دقیق روند درمان و کاهش عوارض ایمپلنت دندان از نرم‌افزار خاصی استفاده می‌کند. این نرم‌افزار نقشه مجازی از استخوان فک برای تعیین موقعیت مناسب ایمپلنت دندان طراحی می‌کند. سپس دندانپزشک طبق این نقشه مراحل زیر را عملی می‌کند.
1. کاشت فیکسچر در استخوان فک
همانطورکه ذکر شد، فیکسچر نقش ریشه دندان مصنوعی را دارد. بنابراین، باید در عمیق‌ترین جایگاه فک قرار گیرد. به‌همین‌دلیل، برای نصب آن دندانپزشک لثه را برش می‌دهد و از ابزارهای خاصی استفاده می‌کند تا بتواند استخوان فک را سوراخ کند. در نهایت، محل برش را بخیه می‌زند.
نگران نباشید، به‌لطف بی‌حسی موضعی در طول جراحی احساس درد و ناراحتی نخواهید داشت و کل فرآیند ممکن است 1 ساعت طول بکشد.
2. اتصال اباتمنت روی فیکسچر
هم‌جوشی فیکسچر با استخوان فک به‌منظور تثبیت آن، ممکن است 2 تا 4 ماه طول بکشد. پس از گذشت این زمان و اطمینان دندانپزشک از جای‌گیری مناسب فیکسچر، جراحی دوم برای نصب اباتمنت انجام می‌شود. در این جراحی نیز لثه برش داده می‌شود. سپس اباتمنت روی فیکسچر متصل می‌شود و در نهایت به کمک بخیه کل ساختار محکم می‌شود.
3. قرار دادن روکش یا تاج مصنوعی
پس از بهبودی نسبی، دندانپزشک اقدام به قالب‌گیری می‌کند و نمونه بدست‌آمده را برای ساخت روکش به لابراتوآر می‌فرستد. پس از آماده شده روکش، می‌توان آن را به کمک پیچ کردن یا با سیمان دندانی به اباتمنت متصل کرد.
عوارض ایمپلنت دندان
بعد از جراحی و با از بین رفتن اثرات بی‌حسی موضعی، ممکن است با عوارض موقت زیر مواجه شوید:
- خونریزی جزئی
- تورم و درد ضربان‌دار در ناحیه فک
- قرمزی و کبودی در اطراف لثه و صورت
معمولا این علائم با مصرف آنتی‌بیوتیک و داروهای ضدالتهاب و مسکن، طی 5 تا 10 روز به‌صورت خود‌به‌خود برطرف می‌شوند.
در واقع، شما زمانی باشد نگران عوارض ایمپلنت دندان باشید که با وجود گذشت دو هفته، درد و تورم بدتر شوند علائم زیر بروز کنند:
- خونریزی دوباره یا خروج ترشحات زرد رنگ از محل برش
- تب بالا
- حالت تهوع و استفراغ
در این شرایط، باید دوباره به دندانپزشک خود مراجعه کنید. زیرا احتمال باز شدن محل برش یا عفونت در اثر نصب غیرحرفه‌ای اجزای ایمپلنت دندان وجود دارد. مطمئنا اگر از همان ابتدا به یک دندانپزشک متخصص و حرفه‌ای مراجعه کنید، احتمال بروز چنین مواردی از عوارض ایمپلنت دندان به صفر می‌رسد.
مراقبت‌های لازم برای بعد از ایمپلنت دندان
برای کاهش عوارض ایمپلنت دندان، فقط نباید به نکات ذکرشده در مورد آمادگی‌های قبل از ایمپلنت توجه کنید. آگاهی از مراقبت‌های بعد از ایمپلنت و توجه به آن‌ها نیز لازم است. برای کاهش درد و تورم، هر بار به مدت 10 دقیقه از کمپرس سرد استفاده کنید. همچنین:
- داروهای تجویزشده توسط دندانپزشک را به طور منظم مصرف کنید.
- تا چند روز از خوردن غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم پرهیز کنید.
- تا یک هفته مواد غذایی سفت مانند ته‌دیگ و یخ و مواد غذایی چسبناک مانند آب‌نبات نخورید.
- تا دو هفته غذاهای ملایم و نرم مانند پوره سیب‌زمینی و سوپ بخورید.
- حداقل تا دو هفته مصرف سیگار و نوشیدنی‌های حاوی الکل و کافئین را متوقف کنید. زیرا با کاهش سرعت بهبودی محل جراحی، زمینه بروز عوارض ایمپلنت دندان را فراهم می‌کنند.
- روزی دو بار مسواک بزنید و شب‌ها قبل از خواب از نخ‌دندان استفاده کنید.
- تقریبا هر 6 ماه یکبار، برای مراجعه منظم به دندانپزشکی برنامه‌ریزی کنید.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم به جزئیات کاملی از ایمپلنت دندان اشاره کنیم. با این حال، اگر همچنان نگران نحوه جراحی و عوارض ایمپلنت دندان هستید، از قبل با دندانپزشک متخصص مشورت کنید.
